مرجع رسمی آیت‌الله‌العظمی میرزا محمدعلی شاه‌آبادی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «قم» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

آیت الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی

آقا میرزا محمدعلی شاه‌آبادی، تهرانیالاصل[1]، جامع معقول و منقول بود. در فلسفه و عرفان شاگرد میرزای جلوه[2] و میرزای اشکوری[3] بوده است. در تهران به مقام مرجعیت فتوا رسید. در سال‌های اقامت مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری در قم، سال‌ها به قم مهاجرت کرد و فضلا از محضرش کمال بهره را بردند. در عرفان، امتیاز بی‌رقیبی داشت. بسیاری از بزرگان حوزۀ قم از نظر معارف، دست‌پروردۀ این مرد بزرگ بودند. یکی از اساتید بزرگ ما (امام خمینی) در آن مدت از محضر پرفیض این مرد بزرگ استفاده برد و او را بالاخص در عرفان بی‌نهایت می‌ستود. استادهایمان را می‌دیدیم که فوق‌العاده نسبت به او احترام می‌گذاردند. حتّی به اندازه‌ای که می‌دیدیم در معارف اسلامی برای شاه‌آبادی احترام قائل‌اند، برای حاج شیخ عبدالکریم این‌قدر احترام قائل نبودند.

 

[1] ایشان اصلاً زادۀ بیدآباد اصفهان بودند.

[2] فیلسوف کبیر، آیت‌الله میرزا ابوالحسن اصفهانی جلوه (متولد 1238 و متوفای 1314ق) از حکمای اربعه است و در عصر قاجار در تهران اقامت داشته؛ از شاگردان ملاهادی سبزواری است. او همچنین از شاعران فاضل و حکیم دوران اخیر است که احاطۀ علمی‌اش به عمق و گستردگی آثارش کمک شایانی کرده است. وی بر اشعار ملاصدرا شرح مستوفی و ممتّعی نگاشته است.

[3] حکیم میرزا هاشم اشکوری (متولد ۱۲۱۳ و متوفای 1293ش) تدریس عرفان نظری در تهران به ایشان منحصر بود. آقا میر شهاب‌الدین نیریزی با وجود آن‌که در مشرب عرفان صاحب ذوق بود و خود از پرورش‌یافتگان آقا علی مدرس و جلوه و صهبای قمشه‌ای به شمار می‌رفت، طالبان این علم را به ایشان ارجاع می‌داد.

  • ۰
  • ۰

آیت‌الله شاه‌آبادی

مراجع همزمان با مرحوم آقای شاه‌آبادی مرحوم حاج سید ابوالحسن اصفهانی[1]، مرحوم حاج حسین نائینی[2] و حاج‌آقا نورالله نجفی[3] در اصفهان بودند. نقطه اتحادشان در قضیه مخالفت با نظام حکومتی بود که عده‌ای از علما از نجف آمدند به قم و عده‌ای هم از اصفهان، و در قم تشکیلاتی را در مخالفت با شاه ترتیب دادند و موضوع آن هم نظام وظیفه بود. در  این تجمع، حاج شیخ عبدالکریم حائری کم می‌آمدند، معتقد بودند ما در سیاست مبتدی هستیم و گول می‌خوریم. آقایان نامبرده به اتفاق آقای شاه‌آبادی شرکت می‌کردند، ولی در مسئله فلسفه و عرفان با هم فرق داشتند.

فلسفه و عرفان، آن زمان در حوزه مذموم بود و آقای شاه‌آبادی بیشترین کار را در این زمینه انجام داده بودند، لذا درسشان از همه معروف‌تر بود. البته برخوردی با هم نداشتند، چون جنبه  فقاهت و اصول مرحوم شاه‌آبادی کمتر از آن‌ها نبود، بلکه برتر از همه بود؛ به علاوه دارای جنبه فلسفه و عرفان هم بودند، ولی بقیه آقایان علما، اگر هم از این دو موضوع سررشته‌ای داشتند، چیزی ابراز نمی‌کردند.

 

راوی: آقا محمدصادق شاهآبادی

 

[1] سید ابوالحسن اصفهانی (۱۲۸۴۱۳۶۵ق)، فقیه، ومرجع تقلید شیعیان و نویسنده آثاری همچون وسیلة النجاة (به عربیو ذخیرة الصالحین (به فارسی). او از شاگردان خاص آخوند خراسانی بود. پس از وفات نائینی و حائری یزدی در ۱۳۵۵ق و آقا ضیاء عراقی در ۱۳۶۱ق، مرجعیت تقلید شیعیان در بخش عمده جهان تشیع در شخص اصفهانی منحصر شد.

[2] محمد حسین غروی نایینی (۱۲۷۶-۱۳۵۵ق/۱۲۴۰-۱۳۱۵ش)، از فقیهان و اصولیان شیعه قرن چهاردهم و از علمای طرفدار نهضت مشروطه. نائینی دانشآموخته حوزههای اصفهان، سامرا و نجف بود و نزد جهانگیرخان قشقایی، میرزای شیرازی، آخوند خراسانی شاگردی کرد. وی پس از محمدتقی شیرازی، به همراه سید ابوالحسن اصفهانی عهدهدار مرجعیت شیعه شد. شهرت علمی نایینی بیشتر به خاطر اصول فقه است. او از شارحان مکتب شیخ انصاری است و سید ابوالقاسم خویی مهمترین شاگردش بود.

[3] نورالله نجفی اصفهانی (۱۲۷۸ق۱۳۴۶ق) مشهور به حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی از فقیهان مشروطه‌خواه در اواخر دوره قاجار. او از حامیان و فعالان نهضت مشروطه در ایران بود و در مخالفت با سیاست‌های رضاخان و در اعتراض به قانون نظام اجباری، با گروهی از عالمان اصفهان به قم مهاجرت کرد. وی جزء مؤسسان شرکت اسلامیه، اولین شرکت سهامی در ایران بود. رساله «مقیم و مسافر» از آثار اوست. محمد باقر آقا نجفی اصفهانی پدر او و محمدتقی آقا نجفی اصفهانی برادر اوست. منزل او به خانه مشروطیت در اصفهان تبدیل شده است.